काठमाडौं । तराईका विभिन्न भागमा विशेष गरी पुस र माघ महिनामा आकाशलाई दिनभरि नै कुहिरोले ढाक्ने र घाम नलाग्ने हुँदा आकाशबाट अत्यन्त चिसो शीत खस्छ।
यसरी चिसो बतास (हावा) चल्ने अवस्थालाई शीतलहरको प्राकृतिक प्रकोप भनिन्छ। प्रभावित क्षेत्रमा बिहानदेखि बेलुकीसम्म हप्तौं वायुमण्डलको तल्लो सतहलाई बाक्लो हुस्सुले ढाक्नाले घाम नलाग्ने हुँदा तापक्रम ह्वात्तै तल र्झने हुनाले चिसो बढी हुन्छ।
शीतलहर र चिसोबाट जोगिनका लागि सावधानी अपनाउन केही उपयोगी उपायहरू
१. न्यानो कपडा लगाउनुहोस् ,शरीरलाई न्यानो राख्न टोपी, पञ्जा, मोजा, र कोट लगाउनुहोस्। थरथराउने जस्तो महसुस भएमा तुरुन्तै थप कपडा लगाउनुहोस्।
२. घरभित्र बस्ने प्रयास गर्नुहोस् ,चिसो अत्यधिक हुँदा बाहिर ननिस्कने प्रयास गर्नुहोस्।
घरभित्र न्यानो व्यवस्था गर्न हीटर वा आगो बाल्ने प्रबन्ध गर्नुहोस्।
३. तातो खानेकुरा र पेय पदार्थ सेवन गर्नुहोस् ,
तातो चिया, सुप, वा तातो पानी पिउँदा शरीर न्यानो रहन्छ।
अत्यधिक चिसो खाना र चिसो पेय पदार्थबाट बच्नुहोस्।
४. छालालाई जोगाउनुहोस् , चिसो हावाबाट छालालाई जोगाउन लोशन वा मोइस्चराइजर प्रयोग गर्नुहोस्।
सुख्खा छालालाई नरम राख्न तेल पनि लगाउन सक्नुहुन्छ।
५. बाहिर जानुपरेमा सावधानी अपनाउनुहोस् चिसो हावाबाट बच्न स्कार्फले अनुहार ढाक्नुहोस्। यात्रा गर्दा चिसो ठाउँमा लामो समय नबस्नुहोस्।
६. शारीरिक सक्रियता बढाउनुहोस् ,शरीरलाई न्यानो राख्न हल्का व्यायाम गर्नुहोस्।
लामो समय एउटै स्थानमा नबस्नुहोस्।
७. अत्यावश्यक सामान तयार राख्नुहोस् , घरमा तातो पानी, बिजुलीको लोडसेडिङ हुँदा प्रयोग हुने बत्ती, र न्यानो कम्बल तयार राख्नुहोस्।
शीतलहरले ज्यानै लिन सक्ने हुँदा यसलाई ख्यालख्यालमा नलिन स्वास्थ्य मन्त्रालयले समेत आग्रह गर्दै आएको छ। यदि चिसोबाट अस्वस्थ महसुस हुन्छ भने तुरुन्तै चिकित्सकसँग सम्पर्क गर्नुहोस्।